RUS EDEBİYATI'NIN TARİHİ
Rus Edebiyatı, 11. yüzyılda
Ruslar'ın hıristiyanlığı benimsemesinden sonra
yazılan yapıtlarla başlar. Doğu SLAV toplulukları ilk kez 10. yüzyılın
hemen başında KİEV de merkezi bir yönetim altında bir
araya gelmişlerdi. Aynı yüzyılın sonlarında Kiev prensi tarafından benimsenen
Hıristiyanlık'ın halkın arasında yayılmasıyla okuryazarlık gelişebilme olanağı
buldu. Bu yeni dinle birlikte RUSYA YA ya daSLAVCA dinsel yapıtlar girdi. Yunanca'dan çeviriler yapılmaya başlandı.
Rus edebiyatının BATI edebiyatına ENTEGRASYON
süreci 1.PETRO’nun
çarlığı döneminde (1689-1725) başlar. Rus edebiyatında öykü türünde başarılı
ilk örnekler XVIII. yüzyılın ikinci yarısında verilmiştir. Sentimentalist
akımın en önemli temsilcisi olan Nikolay Mihayloviç Karamzin (1766 - 1826)
Batılı ölçütlerde yazdığı uzun öykülerle Rus okurların dikkatini çeker.TEFRİKA halinde yayımlanan bu öykülere
okurların gösterdiği ilgi, düz yazı türlerini yasaklayan KLASİZİM akımının temsilcilerini
ürkütecek derecede yoğundur. XIX. Yüzyıl genel olarak Rus edebiyatının Batı
edebiyatlarına entegrasyon sürecini tamamladığı dönemdir. Rus edebiyatında
poema (epik şiir) türünün ilk örneklerini Puşkin vermiştir. Gogol biçim
açısından yaptığı en önemli denemesiniÖLÜ CANLAR adlı eserinde gerçekleştirir.
Ölü Canlar,DANTE’nin İLAHİ KOMEDYA ’sından yola çıkılarak kaleme alınmış ve
grafiksel görüntü olarak düz yazı biçiminde, içerik olarak da Rus öğelerle
donatılmış çok başarılı bir poema denemesidir. Ayrıca İ. A. Bunin (1933), B. L.
Pasternak (1958), M. A. Şolohov (1965), A. İ. Soljenitsın (1970) ve son olarak
İ. A. Brodski (1987) Nobel Ödülü sahibidirlerEski Çağ Rus Edebiyatı
Eski Çağ Rus Edebiyatı
Folklor,
Vakayinameler ve Destan türü eski çağ Rus edebiyatının en önemli kaynaklarıdır.
Klâsik Dönem Rus Edebiyatı
Kantemir (1708-1744) ve
Lomonosov (1711-1765) şiir türünde, Krilov (1768-1844) fabl türünde, Fonvizin
(1744-1792) de komedya türünde bu akımı Rusya'da temsil etmişlerdir.
Romantik Dönem Rus Edebiyatı
Hemen hemen her edebî türde
eser vermiş olan Puşkin’nin en önemli romantik Rus sanatçısıdır. Puşkin,
romantizmi Rus halkının yaşamından yerel renkler alarak zenginleştirmiştir. En
ünlü eseri Yüz Başının kızı’dır.
Gerçekçi Dönem Rus Edebiyatı
Realizm akımı fransız edebiyatından sonra en önemli sanatçılarını Rus
edebiyatından yetiştirmiştir. Nikolay Gogol özellikle
yergi üslûbuyla toplumunun kokuşmuş, bozulmuş yöntemlerini eleştirmiştir. En
ünlü romanları müfettiş adlı oyun
ile ölü canlar romanıdır. Rus
Edebiyatını doruk noktasına çıkaran dostoyevsky
ise toplumdan çok, birey olarak insanın ruh dünyasını hem tabiî hem de sosyal
çevresi içinde en ince ayrıntılarına kadar sergiler. Psikolojik tahlilleri
oldukça başarılıdır. Suç ve ceza
ezilenler kumarbaz yer altından
notlar ve budala ve
özellikle karamazov kardeşler ünlü romanları arasındadır. Bir başka
önemli realist yazar Lev Nikolayeviç lev
tolstoy aristokrat kesimi iyi ve kötü
yanlarıyla eleştirmekle beraber ve çiftlik ağalarının yaşamını romanlarında
konu eder anna karanına ile savaş ve barış en bilinen
romanlarıdır.
Anton çehov
da daha çok hikaye ve tiyatro türlerinden ürün vermiştir. En önemli
oyunlarıvişne bahçesi , vanya dayı , martı ( oyun) 'dır. Diğer önemli Rus
realist yazarlar arasından nihilizm ve
kuşak çatışmasını konu aldığı babalar
ve oğulları adlı eseri ile ivan turgenyev ve
savunduğu sosyalızmi romanlarında (ana ) sıkça konu maksım gorki olabir
Yorumlar
Yorum Gönder